Beste lezer,

 

Om jullie alvast te teasen, kan je alvast een stukje vinden uit mijn volgend boek "Gezeur en Gein Deel III". - over de dingen waar we in ons leven ons in ergeren maar ook om lachen. Veel leesplezier.

 

In dat magische oord waar ingrediënten samenkomen in een betoverende dans van smaken, geuren en texturen is koken een routineklus: aardappelen schillen, groenten snijden, een stukje vlees bakken, en voilà, het avondmaal staat op tafel. Maar voor anderen—de culinaire waaghalzen—is de keuken een laboratorium waar elke maaltijd een experiment is, vol potentieel voor grootse ontdekkingen en ook weleens desastreuze mislukkingen.

 

Het begint vaak met een idee, een ingeving die plotseling je gedachten binnenwandelt. Misschien zag je een foto op Instagram van een prachtig gedecoreerde taart, of hoorde je van een vriend over een exotisch gerecht dat ze in een ver land hebben geproefd. "Dat kan ik ook", denk je bij jezelf, vol zelfvertrouwen. Dus haal je je kookgerei tevoorschijn, trek je je schort aan alsof het een wetenschappelijke jas is, en zet je je schrap voor het onbekende.

 

Keukenexperimenten gaan vaak over het combineren van ingrediënten die je normaal gesproken niet samen zou brengen. Je pakt een potje curry pasta, kijkt naar de bloemkool in de koelkast, en denkt: "Waarom niet?" Voor je het weet, sta je een bloemkool-curry-soep te maken die óf een meesterwerk wordt óf een gerecht dat beter ongeproefd had kunnen blijven. Het leuke van experimenteren in de keuken is dat je spelenderwijs leert over smaken en hun onderlinge interactie. Zo ontdek je dat een snufje suiker de zure tomatensaus in balans kan brengen, of dat een druppeltje azijn je chocoladetaart naar een hoger niveau tilt.

 

Het mooiste moment komt natuurlijk wanneer je je creatie proeft. Soms slaat de twijfel toe—"Wat heb ik in hemelsnaam gemaakt?"—, maar vaak genoeg ben je aangenaam verrast. De smaakcombinaties die je nooit eerder had overwogen, blijken wonderwel te werken. Je soep is plotseling een culinair meesterwerk dat je met trots op tafel zet. 

 

Maar laten we eerlijk zijn, niet elk experiment eindigt in succes. Soms neem je een hap van je zelfbedachte gerecht en is het resultaat… nou ja, verrassend op een minder positieve manier. Het is net een labo-experiment dat net iets te veel borrelt en knettert. Misschien heb je die sambal toch een beetje overdreven, en brandt je tong nog lang na de eerste hap. Of blijkt die combinatie van augurken en chocoladepasta, hoe avontuurlijk ook, niet zo’n goede zet.

 

Zelfs de meest desastreuze mislukkingen hebben hun waarde. Ze leren je namelijk dat experimenteren in de keuken niet alleen gaat om het maken van eten, maar ook om het ontwikkelen van een gevoel voor smaak en balans. Je leert van elke fout, en elke geslaagde poging geeft je de moed om verder te gaan, om nieuwe grenzen te verleggen. Er ontstaat een soort filosofie achter je kookkunsten: het geloof dat er altijd iets nieuws te ontdekken valt, dat elke maaltijd een avontuur kan zijn.

 

Wat is een experiment zonder iemand om het mee te delen? De grootste vreugde van keukenexperimenten komt wanneer je je creatie presenteert aan anderen. Soms met een beetje zenuwen—"Zullen ze het lekker vinden?"—maar altijd met trots. En niets voelt beter dan een tafel vol gasten die genieten van iets dat je zelf hebt bedacht en gecreëerd.

 

Maar pas op! Soms zijn vrienden en familie minder enthousiast om je nieuwste uitvinding te proeven, zeker na een aantal mislukte experimenten. Dit kan leiden tot de nodige humor en plagerijen aan tafel: “Wat is dit? Heb je weer geëxperimenteerd?” Je lacht dan gewoon mee, want je weet dat je ooit die ene perfecte combinatie zult vinden die hen allemaal omver blaast.

 

Keukenexperimenten zijn meer dan alleen koken; ze zijn een manier om creatief te zijn, om jezelf uit te dagen, en om plezier te hebben. Of je nu een meesterwerk creëert of een mislukking, elke keer leer je iets nieuws. Dus pak die potjes, pannen, en ingrediënten die je altijd al eens wilde uitproberen, en duik de keuken in. Wie weet welke verrassingen je te wachten staan? 

 

Soms wordt de gehaktbal een atoombom. Voor sommige mensen is een keukenexperiment niet zomaar een culinaire uitdaging, maar een regelrechte oorlogsverklaring aan hun smaakpapillen. Terwijl de ene persoon met glinsterende ogen staat te roeren in een exotische curry, voelt de ander zich alsof hij net een gastronomische atoombom onder zijn bord heeft zien exploderen. Smaken verschillen, en soms is die nieuwe creatie van jou voor een ander niets minder dan een aanval op hun eettradities.

 

Ken je die mensen die vastklampen aan hun wekelijkse eetgewoonten alsof hun leven ervan afhangt? Woensdag is het steevast tijd voor erwten en wortelen met een keurige gehaktbal, en vrijdag staat vis op het menu—niet omdat ze zo van vis houden, maar omdat dat nu eenmaal de wet van de keuken is. Hun bord is een veilige haven, een oase van rust in een wereld vol chaos. Je komt binnen met een dampende schaal Thaise groene curry, en hun ogen worden zo groot als schoteltjes. Wat heb jij nu weer gedaan?!

 

Voor veel mensen is het menu uit hun kinderjaren heilig. Denk aan puree, die perfect gladde, zijdezachte substantie die als kind al het voedsel op je bord in een comfortabele, saaie omhelzing hield. Een stukje vlees erbij, een lepel groenten, en je had een maaltijd die nergens pijn deed, behalve misschien in de creativiteit. Als je hen een bord presenteert met iets onverwachts—zoals een quinoa-salade met granaatappel en feta—kijken ze je aan alsof je hen net hebt gevraagd om hun gehaktbal in een Cirque du Soleil act te veranderen.

 

Voor de meest traditioneel ingestelde eters voelt jouw experiment aan als een marteling. Jij ziet een gerecht vol nieuwe smaken, maar zij zien iets wat gevaarlijk dicht bij een gastronomische misdaad komt. Je hebt die lasagne met pompoen en blauwe kaas misschien met liefde gemaakt, maar als ze eenmaal een hap nemen, lijkt het alsof ze door een zure appel heen bijten die gevuld is met bittere teleurstelling. De angst in hun ogen is duidelijk: "Waar is mijn puree?"

 

Maar hoe kan je die traditieliefhebbers overhalen? Voor de avontuurlijke kok is het verleidelijk om meteen je nieuwste vondsten op tafel te zetten, maar dat kan je beter niet doen zonder voorbereiding. Nee, de kunst is om subtiel te werk te gaan. Begin met een kleine aanpassing: een beetje knoflook in de puree, misschien een snufje kerrie in de gehaktbal. Als ze niet meteen de vork neerleggen en het huis verlaten, weet je dat je op de goede weg bent. Geef ze de tijd om te wennen. Voor je het weet, zijn ze klaar voor een stapje verder, zoals een pasta carbonara die niet gemaakt is met spek, maar met—houd je vast—zalm!

 

Keukenexperimenten zijn geweldig, maar niet iedereen is klaar voor de sprong in het onbekende. Sommige mensen hebben hun voeten nog stevig geplant in de puree van hun kinderjaren, en dat is prima. Maar met een beetje geduld, een vleugje humor, en misschien een keer per ongeluk (of niet zo per ongeluk) een scheutje sambal in de soep, kun je zelfs de meest traditionele eter voorzichtig overhalen. Wie weet, misschien eindigen ze op een dag niet alleen met een glimlach, maar ook met een bord vol nieuwe smaken die ze nooit hadden durven dromen—of in ieder geval met een verhaal over die ene keer dat hun gehaktbal veranderde in guacamole.

 

Maar je culinaire smaak kan geforceerd worden. Zo werd de mijne dat ook en moest ik noodgedwongen van de klassieke kip overschakelen naar onbekende dingen toen ik de baan ging doen, en als verkoper tienduizenden kilometers per jaar afreed. De vreugde van het leven op de weg, waar je eetgewoonten niet alleen worden bepaald door je smaakpapillen, maar ook door het menu van het dichtstbijzijnde tankstation of wegrestaurant. Als verkoper in de Benelux maak je een culinaire wereldreis, maar dan met iets minder Michelinsterren en iets meer kroketten.

 

Laten we beginnen met het "12 uurtje", die bijzondere Nederlandse lunchcombinatie die klinkt als een mysterieuze tijdcapsule, maar eigenlijk een volstrekt logische maaltijd is. Je bent op weg naar je volgende afspraak, de klok slaat 12 uur, en je maag begint te knorren als een oude dieselmotor. Daar zie je het, een bruin café met een bord buiten dat "12 uurtje" aanbiedt. Je loopt naar binnen en voordat je het weet, zit je voor een bord met een vleeskroket, brood, een lik mosterd en een kop dampende tomatensoep. 

 

Je eerste gedachte? "Dit is het nu?" Maar na de eerste hap van die knapperige kroket begin je het te begrijpen: dit is de Nederlandse versie van comfortfood, bedoeld om je genoeg energie te geven om door de middag te komen. Het is een eenvoudige, maar bevredigende maaltijd, die een speciaal plekje krijgt in het hart van elke reizende verkoper. En eerlijk is eerlijk, het heeft iets troostends, vooral als je weet dat de volgende eetgelegenheid kilometers verderop ligt. Ik leerde toen dat je de kroket op je boterham moet open prakken, en dan de mosterd erover smeren. Boterham dichtklappen en bekkie in. Heerlijk!

 

Dan heb je de "uitsmijter", nog een Nederlands fenomeen dat zo vol zit met ingrediënten dat je jezelf afvraagt of de naam verwijst naar de bouncer die je nodig hebt om je uit het restaurant te gooien nadat je het hele bord hebt leeggegeten. Witte boterhammen bedekt met ham, kaas, een spiegelei, mayo, boter, en dan nog een toefje huzarensalade, augurken en uitjes erbij. Het klinkt als de lunch die je maakt als je de koelkast opruimt en alles op moet, maar in Nederland is dit een serieus gerecht.

 

Het bijzondere aan de uitsmijter is dat hij overal anders smaakt. De ene keer is het ei perfect zacht en druipt de dooier over het brood, de andere keer moet je je vork erbij halen om door de taaie korst heen te komen. Toch is het altijd een maaltijd die je met een voldaan gevoel achterlaat, klaar om de rest van je dag te tackelen, zelfs als je na de lunch misschien even in de auto wilt dutten.

 

Maar dan kom je in Wallonië, en je begint je af te vragen of je de grens naar een ander universum bent overgestoken. Waar zijn de frietkoten? Waar is het broodje gezond? De realiteit slaat in als een koude douche: hier draait alles om uitgebreid tafelen. Lunchen is een serieuze zaak, waarbij je je benen onder tafel moet schuiven en je tijd moet nemen. In plaats van een snelle hap bij een frietkot, beland je in een bistro waar de lunch begint met een amuse-bouche en eindigt met een espresso—en dat alles terwijl je horloge al voorbij je geplande tijd tikt. Dat lukt dus niet als verkoper…of je neemt je zelfgesmeerde boterhammen mee de baan op. Ik dus niet!

 

Je probeert het beste ervan te maken, maar het is niet gemakkelijk als je gewend bent aan een snelle lunch onderweg. Het gebrek aan snelle opties kan voelen als een kleine ramp. Kilometers rijden door de bossen, en niets vinden terwijl je scheel ziet van de honger. En laat het nu net tussen 12 en 1 zijn, alles is dicht, zelfs de bakker. Zelfs een simpele sandwich is hier een zeldzame vondst, tenzij je je in de drukke straten van een grote stad bevindt. Terwijl je in Vlaanderen misschien snel een "smoske" (broodje met alles erop en eraan) kunt scoren, zul je in Wallonië met een vergrootglas moeten zoeken naar iets soortgelijks.

 

Langzaam maar zeker besef je dat je eetgewoonten niet alleen door honger worden bepaald, maar ook door de cultuur waar je je in bevindt. In Nederland leer je het gemak en de eenvoud van een uitsmijter of 12 uurtje te waarderen, terwijl je in Wallonië de kunst van het geduld ontdekt—en misschien zelfs gaat genieten van die uitgebreide lunches. Het is een aanpassing, dat zeker, maar één waar je als doorgewinterde verkoper uiteindelijk je weg in vindt.

 

En zo wordt je eetpatroon, net als je route, steeds veelzijdiger. Terwijl je door de Benelux rijdt, leer je niet alleen omgaan met de verschillende talen, maar ook met de uiteenlopende manieren waarop mensen eten en lunchen. Van de Nederlandse snelwegen naar de rustige Waalse dorpjes, je smaakpapillen reizen met je mee. En wie weet, misschien ga je op een dag zelfs de charme van een Waalse lunch waarderen—zolang je daarna maar genoeg tijd hebt om je volgende afspraak te halen.

 

Maar op een moment ga je van King of The Food naar Sultan van de Stoofpotjes, en ervaar je een epische reis van culinaire opkomst en gezondheidsval. Je hebt de top bereikt. Door je werk ben je een ware expert geworden in alles wat met eten te maken heeft. Je hebt je bord volgeladen met de fijnste gerechten, hebt gesmuld van de meest decadente menu’s, en je hebt meer luxe restaurants bezocht dan de gemiddelde mens in een heel leven ziet. The Sky was the limit—totdat je lichaam besloot dat het tijd was voor een dramatische plottwist.

 

Plots voelt het als een val van de Eiffeltoren en vind je je in een onverwacht gezondheidsdrama. Op een dag zit je daar, in het spreekwoordelijke Penthouse van de Gastronomie, en de realiteit slaat in als een Franse crêpe op de stoep van de Eiffeltoren. Je dokter kijkt je streng aan en begint een lijst op te sommen van alles wat je nooit meer mag eten. "Geen foie gras meer, geen sauzen vol boter, en vergeet die desserts met slagroom maar." Het voelt alsof je van de Eiffeltoren afvalt—maar dan zonder het uitzicht.

 

Je begint je af te vragen of je toekomst bestaat uit een eindeloze herhaling van smakeloze maaltijden. Puree zonder zout, vlees zonder jus, en groenten zonder in olie gesmoorde uien. Het klinkt als een straf die je in een vorig leven verdiend moet hebben. Je voelt je als een kind dat net te horen heeft gekregen dat snoep verboden is tot je 18e verjaardag.

 

Net als je denkt dat al het culinaire plezier voorgoed voorbij is, struikel je over iets wat je leven weer op de kop zet—, maar deze keer in de goede richting. Je ontdekt dieetkookboeken, en niet zomaar een paar, maar een hele bibliotheek vol! Blijkbaar zijn er diëtisten die hun dagen doorbrengen met het verzinnen van gerechten die niet alleen gezond zijn, maar ook nog eens verrassend lekker. En zo begin je aan een nieuwe reis, terug de keuken in, maar nu gewapend met groenten en volkoren granen in plaats van truffels en kaviaar.

 

De weg terug naar culinaire glorie is open, maar dan gezond! Je begint voorzichtig. Een salade hier, een gebakken visje daar. Het voelt vreemd, alsof je een beginner bent in een wereld die je ooit de baas was. Maar dan gebeurt er iets magisch: je merkt dat je je beter gaat voelen. De kilo's vliegen eraf alsof je ze nooit hebt opgepikt tijdens al die decadente diners, en je energie keert terug. Wat ooit een verplichting leek, wordt nu een nieuwe passie. Je dokter geeft je goeie punten, want je parameters worden terug normaal.

 

Elke dag ontdek je iets nieuws. Je maakt gerechten waarvan je niet wist dat ze bestonden, en ineens realiseer je je dat je weer aan het experimenteren bent—, maar deze keer met een twist. Je probeert smaken en ingrediënten die je vroeger nooit zou hebben overwogen, en je vindt manieren om die klassieke gerechten die je zo liefhebt om te toveren tot gezonde, voedzame versies.

 

Zo wordt bewezen, beste lezers, dat het “Experiment”, het grootste avontuur in je hoofd zit. De echte ontdekking is dat het experiment nooit gestopt is. Het zit niet alleen in de keuken, maar vooral in je hoofd. Je realiseert je dat het spel met smaken en ingrediënten eigenlijk altijd is doorgegaan, alleen dan nu op een andere manier. Je bent nog steeds de King of The Food, maar nu met een gezondere kroon. Je hebt geleerd dat smaken en eetgewoonten veranderlijk zijn, en dat het avontuur van het koken nooit ophoudt—het verandert alleen van vorm.

 

Dus ja, waar is het experiment gebleven? Het is er nog steeds, maar nu met een snufje mindfulness en een vleugje verantwoordelijkheid. En misschien, heel misschien, smaken die zoutloze puree en dat stukje mager vlees ineens niet zo slecht meer. Sterker nog, je kijkt naar dat bord en denkt: "Wat als ik hier een beetje kurkuma aan toevoeg? Of een vleugje citroen?" En zo, met een glimlach, ga je verder op je nieuwe culinaire avontuur, waar gezondheid en smaak elkaar ontmoeten op de weg naar jouw nieuwe culinaire hoogtepunt.

 

Deel III komt uit in de herfst, maar je kan al genieten van de eerste twee delen, verkrijgbaar op Kindle en Amazon.